Ringslang

De ringslang komt in het werkgebied van CZ Rouveen vooral voor in de Wieden en Weerribben en op landgoederen bij Dalfsen, Ommen en Raalte. Niet gek, want ze hebben water nodig om te overleven. Ze zoeken het boerenerf alleen op als ze daar naast voedsel, ook plekken vinden om te overwinteren en hun eieren af te zetten. Door broeihopen en andere composthopen aan te leggen helpt u de ringslang aan zulke plekken.

Zo doet u iets voor de ringslang

Makkelijke maatregelen

1

Een broeihoop aanleggen

Broeihopen maakt u aan de rand van een sloot, singel of bomenrij, het liefst half in de schaduw. Hoe groter de hoop, hoe beter. In de broeihoop mengt u verschillende materialen: start met een aantal decimeters blad, vervolgens eventueel een laag paardenmest en daarop wat takken. Dek de hoop vervolgens af met bladeren. Het is belangrijk dat de hoop bij aanleg vochtig is want dan kan er broei (warmte) ontstaan. Meer instructies vindt u op de site van RAVON.

Kosten aanleg: gering

Onderhoud: zet in maart-april of in oktober de broeihoop om en vul hem aan. Misschien vindt u eischalen van het afgelopen jaar, de slang zet die op 20 tot 60 cm diep af.

Goed voor:

Ringslang
2

Afrastering plaatsen langs oevers

Bij lage oevers grazen koeien de oeverbegroeiing af. In de oever staan veel bloeiende planten die voor nectar zorgen. Met een afrastering zorgt u ervoor dat de koeien de oevers met rust laten.

Kosten aanleg: 4-5 euro per strekkende 10 meter, voor draad en palen.

Onderhoud: niet nodig.

3

Een poel aanleggen

De aanleg van een poel is een hele goede maatregel die u kunt nemen, want een poel trekt veel diersoorten aan, van libellen tot zangvogels en kikkers. Leg hem op een zonnige plek in de buurt van het erf, liefst bij een bosje of houtsingel. Zorg voor flauw oplopende oevers en voldoende diepte. Ideaal is 0,5-1,5 meter onder de grondwaterstand. De ideale omvang is 7,5-25 meter in doorsnee, inclusief oevers. Maar ook de aanleg van enkele vierkante meters oppervlaktewater heeft meerwaarde!

Let op:

  • Vermijd een open verbinding met visrijke sloten, want vissen eten kleine watersalamanders en hun eitjes en larven.
  • Leg vanwege kikkergekwaak de poel niet bij slaapkamers.

Kosten: vergraven en verwerken van de grond (circa 1 dag werk, afhankelijk van de hoogte van het grondwater): 800 – 1500 euro. Vrijkomende zwarte grond is bruikbaar voor het afdekken van het kuilvoer.

Onderhoud: Haal 1 x per 3 jaar bosopslag weg. Schoon de poel 1 x per 5 jaar regelmatig in september of oktober. Laat steeds een kwart van de poel ongemoeid!

4

Een natuurvriendelijke oever aanleggen

Geef de sloot vanaf net onder de waterlijn een flauw oplopend talud. Hoe flauwer, hoe beter, want op een flauwe oever maken soorten als de dotterbloem de meeste kans (de meeste sloten bieden alleen maar een smalle strook rond de waterlijn als groeiplek). De ideale oever heeft een verhouding van 1:3 of meer.

Kosten: gering bij gebruik eigen materieel. Door een loonwerker: vergraven van 1,5-3 kuub per meter oever (kosten 5-10 euro per strekkende meter). Met de grond kunt u elders natte plekken ophogen.

Onderhoud: jaarlijks in september-november de helft van de oever opschonen, de andere helft laten staan.

Meer doen

5

Een hoop van stenen maken (of laten liggen)

Laat een hoop van stenen liggen of maak er een stapel van op een rustig plekje op het erf. Zo’n stapel is een aantrekkelijke overwinterplek voor de ringslang.

Kosten aanleg: gering

Onderhoud: niet nodig

Goed voor:

Ringslang

Deze soorten helpt u zo ook

  • Vissen zoals de bittervoorn, kleine modderkruiper en zeelt.
  • Zoogdieren zoals de hermelijn en wezel.
  • Planten als de dotterbloem, gele lis en waterdrieblad.
  • Amfibieën als de gewone pad, kleine watersalamander en bruine kikker.

Goed om te weten over de ringslang

Zo herkent u ze:

  • Twee gele en zwarte vlekken achter de kop.
  • Ronde pupillen.
  • Ze zijn zeer alert, dus loop voorzichtig als u er een wilt zien.

Zo leven ze:

  • De ringslang houdt van waterrijke gebieden.
  • Ze zonnen vaak op beschutte, open plekjes nabij het water.

Voortplanten:

De vrouwtjes kiezen composthopen, bladhopen en mestvaalten uit om eieren te leggen, zo’n 20-30 eieren per legsel.

Waar komen ze voor & hoe gaat het?

De ringslang komt vooral voor in een ruim gebied rond het IJsselmeer, zo laat de verspreidingskaart zien.
De soort staat op de Rode Lijst (lijst met bedreigde of kwetsbare soorten) en is beschermd in Nederland. Het aantal ringslangen in Overijssel lijkt de laatste tientallen jaren licht toe te nemen.

Meer informatie en hulp

Meer informatie over de ringslang vindt u op de website van RAVON, de vereniging voor reptielen en amfibieën.
Hier staan ook instructies voor de aanleg van een broeihoop.

Voor grotere maatregelen is regelmatig subsidie beschikbaar. Informeer daarnaar bij het agrarisch collectief in uw regio (klik hier voor meer informatie).

Heeft u vragen over soorten en maatregelen? Een lokale natuur- of landschapsvereniging helpt u vaak graag verder.