1

Planten / struiken / bomen planten die veel insecten aantrekken op het erf

Veel vogels eten insecten. Plant daarom wat planten, struiken of bomen die veel insecten aantrekken. Bijvoorbeeld: vlinderstruik, guldenroede, zonnebloem, addertong, lavendel, ijzerhard, rode zonnehoed en fruitbomen.

Kosten: 2-50 euro per stuk, afhankelijk van de soort.

2

Hoogstamfruitbomen planten

Plant enkele hoogstamfruitbomen uit in een grasland. Zo’n boomgaardje is een aantrekkelijke plek voor de grauwe vliegenvanger om voedsel te zoeken. Deze pagina geeft praktische adviezen voor de aanleg.

Kosten: voor fruitbomen 10-20 euro per stuk. Als u eigen materieel gebruikt, brengt het aanplanten geringe kosten met zich mee.

Onderhoud: fruitbomen vragen jaarlijks wat eenvoudig onderhoud (klik hier voor toelichting). Maai het gras jaarlijks na 15 juli.

3

Een houtsingel aanleggen

In houtsingels kunnen veel vogels en kleine zoogdieren voedsel en een schuilplek vinden. U kunt een houtsingel aanleggen waar dat past in het landschap; leg ze dus niet aan in open veen- en kleigebieden.
Kies in nattere gebieden voor een singel met els, Gelderse roos en es.
Kies in droge gebieden voor zomereik, lijsterbes, meidoorn en sleedoorn. Plant een rij van minimaal 25 meter, 1 stek per vierkante meter. Meerdere rijen naast elkaar is nog beter.

Kosten: 1-3 euro per m2

Onderhoud: zet de singel eens per 10-15 jaar af.

4

Dicht struweel aanplanten (ook als heg)

Plant dichte heesters zoals sleedoorn en meidoorn aan de rand van een perceel of op een weinig gebruikt deel van het erf. Dicht struweel is een goede schuil- en broedplek voor vogels, zoals patrijzen. Zet de heesters groepsgewijs neer of als heg. Vijf vierkante meter (= 5 planten) of een heg van 10 meter is al voldoende.

Kosten aanleg: 5- 10 euro (1 stek per vierkante/ strekkende meter, circa 1 euro per stek).

Onderhoud: eventueel om de 5 jaar een deel terugsnoeien.

Goed voor:

Patrijs, Egel, Putter, Ringmus
5

Knotwilgen aanplanten

Zet een paar knotwilgen langs een rand van een sloot of perceel. Hoe langer de rij, hoe beter. Vooral oudere knotwilgen zijn een ideale broedplek voor steenuilen.

Kosten: gering, als u zelf (in nattere gebieden) jonge wilgentaken in de grond steekt die weer kunnen uitlopen. Plantgoed kopen: 1 euro per stuk.

Onderhoud: snoei 1 x per 3 tot 5 jaar ‘s winters de takken tot op de knot. Maak van het snoeihout een takkenhoop of takkenril.

Goed voor: steenuil

Goed voor:

Steenuil
6

Bloemenmengsel op de kuilvoerhoop inzaaien

Zaai de grond op en langs de kuilvoerhoop in met een bloemenmengsel. Bloemen zijn belangrijk voedsel voor bijen! Als u soorten kiest die houden van opengewerkte grond (o.a. korenbloemen en klaprozen) geniet u nog jaren van veel bloemen.
Zaai vooral in de periode september-november (met uitloop tot begin maart). Zaai nog een keer in het jaar erop, weer in dezelfde periode. Zo zorgt u ervoor dat er voldoende zaad in de grond terechtkomt en de bloemen zich op een natuurlijke manier kunnen vermeerderen.

Kosten aanleg: zakje zaad voor inzaaien van 25 m2 grond: € 6-12. Gebruik inheemse mengsels met éénjarige akkerbloemen of ruderale mengsels (klik hier of hier).

Onderhoud: geen. Na de eerste twee keer uitzaaien, vermeerderen de soorten zichzelf. Zaai opnieuw in als de bloemrijkdom afneemt. Werk grond met eenjarige akkerbloemen en ruderale mengsels regelmatig om, bijvoorbeeld met een hark. Een dichte grasmat is ongunstig voor bloemen.

7

Een voor patrijzen aantrekkelijk vanggewas inzaaien op percelen met mais

Zaai een voor patrijzen aantrekkelijk vanggewas in op maispercelen. Doe dit kort na het ontkiemen van mais, dan heeft u na de maisoogst gelijk een dekkingbiedende ondergroei van het vanggewas. U hoeft dan de grond ook niet om te werken. Om het vanggewas aantrekkelijk te maken, mengt u het door met soorten die veel voedsel bieden voor patrijzen, zoals voederwikke en ook wel bladrammenas en fodder radish. Dit kan eventueel ook na de maisoogst. Werk de grond pas om na de winter (15 maart), zodat de patrijzen de hele winter kunnen profiteren van de zaden.

Kosten: een patrijsaantrekkelijk vanggewas is vaak wat duurder (50-100 euro per 100 kg) dan de meest goedkope vanggewassen.

Goed voor:

Patrijs

Meer informatie en hulp

Voor grotere maatregelen is regelmatig subsidie beschikbaar. Informeer daarnaar bij het agrarisch collectief in uw regio. Heeft u vragen over soorten en maatregelen? Een lokale natuur- of landschapsvereniging helpt u vaak graag verder.